سەرچاوەی ئەگەر ببینە

{{شریتەلای دڵنیایی}}
[[پەڕگە:Dice (11015609).jpg|وێنۆک|چەپ|ئەگەری دەرکەوتنی ژمارەی ٦ لە ئەنجامی فڕێدانی [[بەردەزار]]ێکدا بریتییە لە <math>\frac {1} {6}</math>]]
'''ئەگەر''' ({{بە ئینگلیزی |probability}}) ھەلی ڕوودانی [[ڕووداو (بیردۆزی ئەگەر)|ڕووداو]]ێک دیار دەکات بە دەستەواژەیەکی تر ئەگەری ڕووداوێک بریتییە لە پێوانی ھەلەکانی ھاتنەدی ڕووداوەکە. ئەگەری ڕووداوێک وەکوو <math>A</math> بە <math>P(A)</math>  یان <math>\text{Pr}(A)</math> ھێما دەکرێت <ref>Olofsson (2005) Page 8</ref>
و ژمارەیەکە لە نێوان [[٠ (ژمارە)|سفر]] و [[١ (ژمارە)|یەک]] کە پاسادانی <math>0\leq P(A)\leq 1</math> دەکات. سەرجەمی ئەگەرەکانی ھەموو ئەو ڕووداوانەی لەتوانادان دەکاتەوە [[١ (ژمارە)|یەک]]. ئەگەر ڕووداوی <math>A</math> ئەستەم بێت ئەگەرەکەی دەکاتە <math>P(A)=0</math> و ئەگەر ڕووداوی <math>A</math> دڵنیایی بێت، ئەگەرەکەی دەکاتە <math>P(A)=1</math>. بیرکاری یەکێک لە لقەکانی تەرخان کردووە بۆ توێژینەوەی ئەم ڕووداوانە، کە پێی دەوترێت [[تیۆریی ئەگەر]].
== تیۆریی ئەگەر ==
{{وتاری سەرەکی|تیۆریی ئەگەر}}
تیۆریی ئەگەر بەو لقەی بیرکاری دەوترێت کە ڕووداوە ھەرەمەکییەکان تاوتوێ دەکات. وەکوو ھەموو تیۆرییەکان، لە تیۆریی ئەگەردا چەمکە ئەگەریەکان بەشێوەی فورمووڵ دەنوێنرێن. لانیکەم دوو ھەوڵی سەرکەوتوو دراوە بۆ فورمووڵیزەکردنی ئەگەرەکان: فورمووڵاسیۆنی [[کۆلمۆگرۆڤ]] و فورمووڵاسیۆنی [[کاکس]]. کە لە ھەردووکیاندا یاساکانی ئەگەر یەک شتن، تەنیا لە وردەکارییە تەکنیکییەکانیاندا ھەندێک جیاوازی دەبینرێت.

== خشتەی پوختەی ئەگەرەکان ==

{| class="wikitable"
|+پوختەی ئەگەرەکان  
|-
!ڕووداو!!ئەگەر
|-
|align=center|A||<math>P(A)\in[0,1]\,</math>
|-
|align=center|تەواوکەری A||<math>P(A^\complement)=1-P(A)\,</math>
|-
|align=center|A یان B
|<math>\begin{align}
P(A\cup B) & = P(A)+P(B)-P(A\cap B) \\
P(A\cup B) & = P(A)+P(B) \qquad\mbox{if A and B are mutually exclusive} \\
\end{align}</math>
|-
|align=center|A و B
|<math>\begin{align}
P(A\cap B) & = P(A|B)P(B) = P(B|A)P(A)\\
P(A\cap B) &  = P(A)P(B) \qquad\mbox{if A and B are independent}\\
\end{align}</math>
|-
|align=center|A بە مەرجی B
|<math>P(A \mid B) = \frac{P(A \cap B)}{P(B)} = \frac{P(B|A)P(A)}{P(B)} \,</math>
|}

==پەراوێزەکان==
{{پەراوێز}}
== سەرچاوەکان ==
{{سەرچاوەکان}}
*{{بیرخستنەوەی ویکی|بەستەر = https://fa.wikipedia.org/wiki/احتمالات|سەردێڕ = احتمالات|زمان = فارسی|سەردان = ٢ی ئازاری ٢٠١٩}}
*بیرکاری بۆ ھەمووان، پۆلی یازدەھەمی زانستی

{{تووڵی دەروازە|ماتماتیک}}

{{ماتماتیک-کۆلکە}}

[[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]]
[[پۆل:ئەگەر]]